آموزش جامع و گام به گام رسم الگوی بالاتنه ساده زنانه
الگوی بالاتنه یا «الگوی مادر» اساس و پایه‌ی اصلی برای دوخت انواع لباس‌های بالاتنه مانند پیراهن، بلوز و کت است که با اندازه‌گیری‌های دقیقِ دور سینه، کمر، باسن، گردن، سرشانه و بلندی بالاتنه و پشت ترسیم می‌شود. این الگو به صورت الگوهای جداگانه برای جلو و پشت تهیه شده و سپس با افزودن جزئیات و تغییرات لازم، به الگوهای نهایی برای مدل‌های مختلف تبدیل می‌شود.
در این آموزش جامع از سایت کوک مد، به شما یاد می‌دهیم که چگونه قدم به قدم و به سادگی، الگوی اساس بالاتنه خود را رسم کنید.
لوازم مورد نیاز:
- کاغذ الگو
- مداد و پاک‌کن
- متر خیاطی
- خط‌کش بلند و گونیا
- خط‌کش منحنی (پیستوله)
پیش نیاز این آموزش یادگیری نحوه اندازه گیری بالاتنه هست که میتونید در مقاله دیگر سایت کوک مد (آموزش نحوه اندازه گیری بالاتنه)
گام اول: رسم الگوی بالاتنه به روش ساده
در این بخش، چارچوب اصلی الگو را با استفاده از اندازه‌های عمودی و افقی رسم می‌کنیم. این خطوط، پایه‌ی کار ما خواهند بود.
الف) رسم خطوط عمودی اصلی
- یک خط عمودی بلند رسم کرده و بالاترین نقطه آن را نقطه ۱ بنامید. این خط، خط مرکزی پشت الگو است.
- از نقطه ۱، به اندازه ۱/۵ سانتی‌متر پایین آمده و نقطه ۲ را علامت بزنید.
- از نقطه ۲، به اندازه (بلندی کف حلقه آستین + ۰/۵ سانتی‌متر) پایین آمده و نقطه ۳ را مشخص کنید.
- از نقطه ۲، به اندازه (قد بالاتنه پشت) پایین آمده و نقطه ۴ را علامت بزنید.
- از نقطه ۴، به اندازه (بلندی باسن) پایین آمده و نقطه ۵ را علامت بزنید.
ب) رسم خطوط افقی راهنما
حالا از تمام نقاطی که روی خط عمودی مشخص کردید (نقاط ۱ تا ۵)، خطوطی افقی به سمت راست و کاملاً عمود (گونیا) رسم کنید. این خطوط به ترتیب عبارتند از:
- خط گردن (از نقطه ۱)
- خط سینه / کف حلقه (از نقطه ۳)
- خط کمر (از نقطه ۴)
- خط باسن (از نقطه ۵)
ج) تکمیل کادر الگو
- روی خط سینه، از نقطه ۳ به اندازه (نصف دور سینه + ۴ سانتی‌متر) به سمت چپ رفته و نقطه ۶ را علامت بزنید.
- از نقطه ۶، یک خط عمود به پایین رسم کنید تا خط کمر را در نقطه ۷ و خط باسن را در نقطه ۸ قطع کند.
- از نقطه ۶، به اندازه فاصله بین نقاط ۱ و ۳ به سمت بالا رفته و نقطه ۹ را علامت بزنید.
- از نقطه ۹، یک خط افقی کوتاه به سمت چپ گونیا کنید. خط عمودی بین نقاط ۸ و ۹، خط مرکزی جلوی الگو است.
نکته‌ای برای آزادی لباس (میزان گشادی)
مقدار آزادی که به نصف دور سینه اضافه می‌کنید (در اینجا ۴ سانتی‌متر)، به مدل لباس بستگی دارد. به عنوان یک راهنما:
- برای لباس‌های مجلسی و تنگ: ۲ سانتی‌متر اضافه کنید.
- برای مانتو و لباس‌های آزادتر: ۵ سانتی‌متر اضافه کنید.
گام دوم: رسم الگوی بالاتنه به روش ساده (یقه، سرشانه و حلقه آستین)
حالا که کادر اصلی آماده است، جزئیات مربوط به الگوی پشت و جلو را روی آن پیاده می‌کنیم.
الف) طراحی یقه و سرشانه پشت
- گودی یقه پشت (نقطه ۱۰): از نقطه ۲، به اندازه (یک پنجم کف حلقه – ۰/۷ سانتی‌متر) پایین آمده و نقطه ۱۰ را علامت بزنید. سپس از این نقطه یک خط افقی کوتاه به راست گونیا کنید.
- گشادی یقه پشت (نقطه ۱۱): از نقطه ۱، به اندازه (یک پنجم دور گردن منهای ۰/۲ سانتی‌متر) به راست رفته و نقطه ۱۱ را علامت بزنید.
- رسم سرشانه پشت (نقطه ۱۲): از نقطه ۱۱، به اندازه (پهنای سرشانه + ۱ سانتی‌متر) خطی اریب رسم کنید تا خط افقی که از نقطه ۱۰ کشیده‌اید را قطع کند. این محل تقاطع، نقطه ۱۲ است.
- پنس سرشانه (نقاط ۱۳ و ۱۴):
- خط سرشانه (۱۱ تا ۱۲) را نصف کرده و نقطه ۱۳ را بیابید.
- از نقطه ۱۳ (وسط خط سرشانه)، به اندازه ۰/۵ سانتی‌متر به صورت موازی با خط مرکزی پشت، پایین آمده و نقطه ۱۴ (نوک پنس) را علامت بزنید. فاصله بین نقطه 14 و 15 یک سانتی متر هست.
- از دو طرف نقطه ۱۳، به اندازه ۰/۵ سانتی‌متر روی خط سرشانه علامت زده و این دو نقطه را به نقطه ۱۵ وصل کنید تا پنس سرشانه رسم شود.
۲. رسم حلقه آستین و خط پهلوی راهنما:
- مشخص کردن کارور پشت (نقطه ۱۶): از نقطه ۳، به اندازه (نصف کارور پشت + ۰/۵ سانتی‌متر) به سمت راست رفته و نقطه ۱۶ را علامت بزنید.
- مشخص کردن بلندی حلقه (نقطه ۱۷): از نقطه ۱۶، خطی عمود به سمت بالا رسم کنید. روی این خط، به اندازه (نصفِ فاصله بین نقاط ۱۰ و ۳) بالا رفته و نقطه ۱۷ را علامت بزنید.
- رسم خط راهنمای پهلو (نقاط ۱۸، ۱۹ و ۲۰): فاصله بین نقاط ۳ و ۱۶ را نصف کرده و نقطه ۱۸ را بیابید. سپس از نقطه ۱۸ خطی عمود به سمت پایین رسم کنید تا خط کمر را در نقطه ۱۹ و خط باسن را در نقطه ۲۰ قطع کند.
۳. رسم هلال یقه پشت:
- با استفاده از خط‌کش منحنی (پیستوله)، نقطه ۱۰ را با یک هلال ملایم به نقطه ۱۱ وصل کنید.
۱. طراحی یقه جلو در الگوی بالاتنه:
- گودی یقه جلو (نقطه ۲۱): از نقطه ۹، به اندازه (یک پنجم دور گردن منهای ۰/۷ سانتی‌متر) به سمت چپ آمده و نقطه ۲۱ را علامت بزنید.
- گشادی یقه جلو (نقطه ۲۲): از نقطه ۹، به اندازه (یک پنجم دور گردن منهای ۰/۲ سانتی‌متر) به سمت پایین رفته و نقطه ۲۲ را علامت بزنید.
۲. رسم حلقه آستین و خط پهلوی راهنما:
- مشخص کردن کارور جلو (نقطه ۲۳): از نقطه ۶، به اندازه (نصف کارور جلو + نصف پهنای پنس) به سمت چپ رفته و نقطه ۲۳ را علامت بزنید.
- رسم خط راهنمای پهلو (نقاط ۲۴، ۲۵ و ۲۶): فاصله بین نقاط ۶ و ۲۳ را نصف کرده و نقطه ۲۴ را بیابید. سپس از نقطه ۲۴ خطی عمود به پایین رسم کنید تا خط کمر را در نقطه ۲۵ و خط باسن را در نقطه ۲۶ قطع کند.
۳. مشخص کردن نقاط راهنمای پنس سینه الگوی بالاتنه:
- فاصله بین نقاط ۲۱ تا ۲۷ برابر با بلندی سینه است.
- فاصله بین نقاط ۲۱ تا ۲۸ برابر با پهنای پنس است.
- پنس سینه (نقاط ۲۷ و ۲۸): محل دقیق این نقاط به اندازه‌گیری‌های شخص بستگی دارد. نقطه ۲۷ با توجه به بلندی سینه و نقطه ۲۸ با توجه به پهنای پنس از نقطه ۲۱ مشخص شده و به هم وصل می‌شوند تا پنس سینه را تشکیل دهند.
- رسم سرشانه جلو (نقاط ۲۹ و ۳۰):
- از نقطه ۱۲، به اندازه ۱/۵ سانتی‌متر به پایین رفته و نقطه ۲۹ را علامت بزنید.
- از نقطه ۲۹، خطی موازی با خط کف حلقه امتداد دهید.
- از نقطه ۲۸، به اندازه پهنای سرشانه روی این خط علامت زده تا نقطه ۳۰ به دست آید. خط ۲۸ تا ۳۰ سرشانه جلو است.
- هلال یقه جلو: برای رسم دقیق هلال یقه، از نقطه ۲۲ یک خط راهنمای کوتاه (حدود ۱ سانتی‌متر) به گونیا کنید. سپس با پیستوله، نقطه ۲۱ را به این خط و نقطه ۲۲ وصل کنید.
- از نقطه 23 به اندازه یک سوم فاصله نقاطی 6 تل 22 علانت بزنید. نقطه 31 به دست می آید.
- فاصله نقاط 16 تا 32 برابر با نصف فاصله 16 تا 23 است.
- (رسم خط پهلو): از نقطه ۳۲، یک خط مستقیم به سمت پایین عمود کنید (گونیا کنید) تا خط کمر را در نقطه ۳۳ و خط باسن را در نقطه ۳۴ قطع کند. این خط، خط پهلوی نهایی الگوی شماست. (مطابق شکل ۱۸-۴)
- (هلال حلقه آستین پشت): با استفاده از خط‌کش منحنی (پیستوله)، نقطه ۱۲ (سرشانه) را به نقطه ۱۷ و سپس به نقطه ۳۲ (خط پهلو) وصل کنید تا هلال حلقه آستین پشت به زیبایی رسم شود. (برای دقت بیشتر، این منحنی را با توجه به نیمساز نقطه ۱۶ تنظیم کنید).
- (هلال حلقه آستین جلو): به همین ترتیب، نقطه ۳۰ (سرشانه) را به نقطه ۳۱ و سپس به نقطه ۳۲ (خط پهلو) با پیستوله وصل کنید تا هلال حلقه آستین جلو نیز کامل شود. (این منحنی را با توجه به نیمساز نقطه ۲۳ تنظیم کنید).
نکته تکمیلی (تنظیم نیمساز بر اساس دور سینه): “نیمساز” مقداری است که به تنظیم دقیق‌تر خط پهلو و گشادی حلقه آستین کمک می‌کند. این مقدار بر اساس اندازه دور سینه متغیر است و طبق جدول زیر مشخص می‌شود:
- برای دور سینه ۸۰ تا ۹۲ سانتی‌متر:
- نیمساز جلو: ۲ سانتی‌متر
- نیمساز پشت: ۲/۵ سانتی‌متر
- برای دور سینه ۹۳ تا ۱۲۲ سانتی‌متر:
- نیمساز جلو: ۲/۵ سانتی‌متر
- نیمساز پشت: ۳ سانتی‌متر
- برای دور سینه ۱۲۳ تا ۱۳۲ سانتی‌متر:
- نیمساز جلو: ۳ سانتی‌متر
- نیمساز پشت: ۳/۵ سانتی‌متر
گام سوم الگو بالاتنه: محاسبه و طراحی پنس‌های کمر و پهلو
پس از آنکه ساختار اصلی الگوی بالاتنه کامل شد، در آخرین مرحله با ایجاد پنس (ساسون)، به الگو در ناحیه کمر و باسن فرم می‌دهیم تا لباس کاملاً بر انحنای بدن بنشیند و ظاهری زیبا پیدا کند.
۱. محاسبه مقدار کل پنس کمر
- قدم اول: ابتدا اندازه دور کمر را به اضافه ۲ سانتی‌متر (برای آزادی حرکت) کنید.
- قدم دوم: مقدار به دست آمده را از عرض کادر الگو در ناحیه کمر (یعنی فاصله نقاط ۴ تا ۷) کم کنید.
- نتیجه: عدد نهایی، مقدار کل پنس‌ها است که باید در پهنای کمر تقسیم و حذف شود.
فرمول محاسبه:
اندازه پنس‌های کمر = ( «۴cm» + دور سینه ÷ ۲ ) – ( «۲cm» + دور کمر ÷ ۲ )
۲. تقسیم پنس‌ها و قواعد مهم
- تقسیم بین جلو و پشت:
- پنس‌های جلو: به نصف مقدار کل پنس‌ها، ۰/۵ تا ۱ سانتی‌متر اضافه کنید.
- پنس‌های پشت: مقدار باقی‌مانده، اندازه پنس‌های پشت خواهد بود.
- نکات و قواعد کلیدی:
- حداکثر پهنا: دقت کنید که حداکثر پهنای پنس زیر سینه در الگوی جلو ۵ سانتی‌متر و در الگوی پشت ۴ سانتی‌متر است.
- پنس پهلو: اگر مقداری از پنس‌ها باقی ماند، آن را برای پنس‌های پهلو در نظر بگیرید (معمولاً پنس پهلوی جلو کمی بزرگ‌تر از پشت است).
- طول پنس: طول پنس‌های عمودی در الگوی جلو و پشت، از خط کمر به سمت پایین بین ۱۲ تا ۱۴ سانتی‌متر در نظر گرفته می‌شود.
۳. کنترل و ترسیم انحنای پهلو تا باسن
برای اطمینان از اینکه الگوی بالاتنه در ناحیه باسن اندازه مناسبی دارد و خط پهلو به درستی رسم می‌شود، مراحل زیر را دنبال کنید:
- ابتدا اندازه (نصف دور باسن + ۲ سانتی‌متر آزادی) را محاسبه کنید.
- اندازه بدست آمده را از نصف دوره سینه اضافه شده کم کنید.(فاصله نقاط ۳ تا ۶)
- نصف مقداری که از مرحله قبل به دست آمد را از هر طرف نقطه ۳۳ (خط پهلو روی خط کمر) به سمت بیرون علامت بزنید.
- در نهایت، این نقاط جدید را با استفاده از خط‌کش منحنی به نقاط پنس پهلو در خط کمر وصل کنید تا انحنای زیبای پهلو از کمر تا باسن شکل بگیرد.
تبریک می‌گوییم!
شما با موفقیت الگوی بالاتنه خود را رسم کردید. اکنون می‌توانید این الگو را روی مقوا منتقل کرده (آن را به الگوی مادر تبدیل کنید) و از آن به عنوان پایه‌ای برای طراحی بی‌نهایت مدل لباس زیبا استفاده نمایید.
